Artrose bij honden en katten
Wat is (osteo)artrose?
Osteoartrose is een chronische gewrichtsaandoening die zowel het zachte weefsel als de botten van een gewricht aantast, de flexibiliteit van het gewricht vermindert en pijn veroorzaakt. De ziekte kan ieder gewricht in het lichaam van uw hond of kat aantasten, maar de meest getroffen gewrichten zijn de volgende:
- De knie
- De elleboog
- De pols
- De ruggenwervels
- De heup
Hoofdoorzaken
De meest voorkomende vorm van osteoartrose is secundaire osteoartrose dat in verband gebracht kan worden met trauma, ontstekingen, leeftijd, overgewicht en andere factoren. De verschijnselen zijn ook afhankelijk van de mate waaraan de kat of hond aan de ziekte lijdt. De meest voorkomende symptomen worden hieronder samengevat:
Lichte osteoartrose
Stijfheid, afgenomen activiteit, mank lopen, minder springen van of op hoogtes.
Gematigde osteoartrose
Mank lopen, spierafname, stijfheid, moeite met opstaan, aanmerkelijk minder springen van of op hoogtes.
Ernstige osteoartrose
Mank lopen, afgenomen activiteit, minder bewegen, spierafname, abnormale stemgeluiden, minder spinnen, pijn, moeite met opstaan, krakende gewrichten, lusteloosheid, niet meer springen van of op hoogtes.
Wat kunt u doen wanneer u denkt dat uw hond of kat aan osteoartrose lijdt?
Vraag ons uw kat of hond te onderzoeken en u advies te geven over de diverse behandelmogelijkheden.
Hoe vaak komt osteoartrose bij katten en honden voor?
In het verleden werd onterecht gedacht dat katten zelden lijden aan gewrichtsproblemen en dat het gebrek aan mobiliteit gewoon bij het ouder worden hoorde. Nu weten we echter dat dit niet waar is en dat tenminste 65% van de oudere katten er last van heeft. Bij honden schatten we dat 1 op de 5 honden ouder dan 1 jaar met osteoartrose te maken krijgt. Zowel rashonden als kruisingen kunnen ongeacht grootte, gewicht en leeftijd verschijnselen van osteoartrose vertonen. Osteoartrose komt vaker voor bij oudere honden en honden van een groter ras zoals labradors, Duitse herders, rottweilers, berner sennen honden, Duitse doggen en st. bernards. Echter, osteoartrose kan ook bij honden van een kleiner ras voorkomen.
Wat zijn de symptomen van pijn ten gevolge van osteoartrose?
Het is niet eenvoudig om pijn bij huisdieren op te merken. Het is bekend dat honden en katten “genetisch geprogrammeerd” zijn om geen pijn te laten zien. Bovendien kan de manier waarop een individu blijk geven van pijn verschillen, afhankelijk van hun leeftijd, gezondheid, karakter, ras en soort. Ze kunnen pijn tonen door middel van gedragsveranderingen, zoals:
- Geen aandacht voor hun leefomgeving (incl. baasje/speelgoed)
- Snel geïrriteerd/minder opgewekt/minder enthousiast
- Zichzelf verstoppen/terugtrekken
- Meer aandacht vragen dan normaal
- Niet graag bewegen/niet graag uitgelaten worden/minder springen
- Abnormale stemgeluiden
- Agressief of defensief gedrag vertonen bij aanraken of aaien
Hoe stellen we een diagnose?
Een dierenarts stelt de diagnose van artrose als volgt:
- Een algemeen onderzoek en een aantal vragen aan de eigenaar
- Een orthopedisch onderzoek waarbij o.a. de aanwezigheid van gewrichtspijn, zwelling en gevoeligheid kan worden vastgesteld.
- Eventueel aanvullend onderzoek zoals bijvoorbeeld röntgenfoto’s, gewrichtspunctie, bacteriekweek en bloedonderzoek.
Hoe kunnen we helpen om de pijn te verlichten?
Alhoewel er veel onderzoek wordt gedaan op het gebied van osteoartrose, kan het tot op heden nog steeds niet worden genezen. De behandeling van osteoartrose richt zich dan ook voornamelijk op de vermindering van pijn en ontsteking, het vertragen van het verloop van de ziekte, het helen van beschadigd weefsel en het behouden of verbeteren van de gewrichtsfunctie. Dus werken we met een (combinatie) therapie en die kan bestaan uit:
- Het onder controle houden van het gewicht;
- Een goed dieet/voer ondersteunend voor de gewrichten;
- Voedingssupplementen;
- Gecontroleerde fysieke inspanning en eventueel fysiotherapie;
- Ontstekingsremmende medicatie
- Pijnstillende medicatie
Waarom een apart dieet?
Hoewel we het er nog niet over eens zijn of vetzucht wel of niet de oorzaak kan zijn van osteoartrose bij honden en katten, zijn ze het er wel over eens dat overgewicht kan bijdragen aan osteoartrose. Het is een feit dat gewrichtsproblemen verergeren door overgewicht. Hoe groter het overgewicht, hoe erger de problemen. Wanneer een gewricht niet goed werkt, zal overgewicht voor meer pijn zorgen en de schade aan het gewricht vergroten. Het is daarom belangrijk dat uw kat/hond zijn ideale gewicht behoudt. Er is een apart dieet verkrijgbaar bij dierenartsen die de mobiliteit verbetert en de gewrichten beschermt tegen verdere schade.
Dit dieet bevat:
- Hoge gehalten aan omega-3 vetzuren en de correcte verhouding van omega-3 ten opzichte van omega-6 verzachten de weefsels rondom het gewricht
- EPA, een speciaal omega-3 vetzuur. Dit matigt het effect van kraakbeenvernietigende enzymen
- Natuurlijk glucosamine en chondroitinesulfaat ondersteunen het herstel van kraakbeen
Een beperkt aantal calorieën en een hoog L-carnitinegehalte voorkomen gewichtstoename en bouwen ondersteunende spiermassa op. Uiteraard is het mogelijk om gelijk te starten met voedingssupplementen, als u bijvoorbeeld niet wilt/kan afstappen van het huidige dieet van uw hond. Dit bevat ook glucosamine en chondroitinesulfaat. Daarnaast bevat het ook nog vitamine C (dit pakt de vrije radicalen aan die in het gewricht gevormd worden) en zinksulfaat (dit is bijzonder van belang voor de aanmaak van kraakbeen). Het voedingssupplement bevat een hogere concentratie glucosamines en chondroitinesulfaat in vergelijking met het voer. Bij lichte artrose kan het voer afdoende zijn, maar bij verergering van de artrose, kan het noodzakelijk zijn over te stappen op de voedingssupplementen.
Beperken belasting en matige, gecontroleerde fysieke inspanning!
De mate van beweging is bepalend voor de ernst van de klachten. Matige en gecontroleerde inspanning helpt omdat:
- Het overgewicht tegengaat en spiermassa behoudt
- Het zorgt voor behoud van kracht en bewegelijkheid
- Het de noodzaak voor pijnstillers vermindert.
Vaak helpt regelmatige, voorzichtige fysieke inspanning. Draaiingen en snelle wendingen zijn niet goed. Een hond en kat met artrose heeft meer baat bij regelmatige wandelingen dan bij activiteiten die veel inspanning vergen. Gewrichten die niet regelmatig worden gebruikt, kunnen stijf worden en hierdoor zal uw hond of kat minder actief worden. Eigenlijk alleen bij honden kunt u de gecontroleerde bewegingen in de hand houden door wandelingen aan de riem (rechtlijnige beweging) of door meeromvattende inspanning zoals zwemmen. Zwemmen is goed omdat er meer spiermassa aangemaakt wordt en dit ondersteunt het gewricht. Doordat zwemmen een weinig belastende vorm van inspanning is, zal dit de pijn in het gewricht niet verergeren.
NSAID'S: ontstekingsremmende- en pijnstillende medicatie
De behandeling van artrose is gericht op het verminderen van pijn en stijfheid en op het verbeteren van de levenskwaliteit. Om dit te bereiken wordt er net zoals voor mensen gebruik gemaakt van ontstekingsremmende middelen die niet op steroïden (zoals prednison) gebaseerd zijn. Deze medicatie vermindert de aanmaak van stoffen in het lichaam die zowel pijn als ontstekingen veroorzaken. Het is belangrijk om hier in een vroeg stadium mee te beginnen om de ontwikkeling van meer pijn tegen te gaan.
Wanneer u over een langere periode doorgaat met de behandeling, heeft dit voordelen. Osteoartrose is namelijk een continu, degeneratief proces en consequente behandeling zal een terugval voorkomen. Ook is er nieuw middel, dat na eenmalige toediening gedurende een volle maand continue pijnbestrijding biedt (met uitzondering van de eerste dosering, die na 14 dagen herhaald moet worden). Blijvende en langdurige pijnbestrijding zorgt ervoor dat uw hond zijn normale actieve levensstijl weer kan oppakken. Door deze effectieve en veilige behandelingsmethoden krijgen uw hond en kat de meest optimale aanpak van osteoartrose. Op deze wijze zullen uw hond of kat zich (snel) beter gaan voelen en zal hij op een aanvaardbaar niveau functioneren, met veel minder of zonder pijn.
Heeft u vragen naar aanleiding van bovenstaande informatie? Neem dan contact met ons op.